Vuurwerkramp Enschede door de ogen van kinderen van het jaar 2000
Met ontzetting slaan premier Wim Kok (l) en koningin Beatrix de verwoestingen van de vuurwerkramp gade. I
Foto: ANP / Marcel Antonisse
Hun gezellige, tot dan toe veilige wijk waar je zo fijn buiten kunt spelen, was opeens helemaal weg… Roombeek in Enschede was die volksbuurt, in het jaar 2000 letterlijk weggeblazen door de befaamde vuurwerkramp. Kinderen van toen vertellen vanavond op televisie hoe zij 13 mei 2000 hebben beleefd (en overleefd).
De vuurwerkramp van Enschede is vandaag dus precies 25 jaar geleden. Alle reden voor de EO om nu aandacht aan de ramp te besteden. Mét die kinderen van toen (goed idee). Het is een beetje jammer waarschijnlijk dat De middag van 2000 gelijk met het Eurovisie Songfestival wordt uitgezonden, met het laatste gedeelte zelfs tijdens de bekendmaking van de finalisten. Maar ja, niet iedereen ziet het Songfestival en terugkijken kan altijd.
Metro zag De middag van 2000 alvast voor tv-rubriek Blik op de Buis. Tv-maker Kefah Allush – je kent hem misschien van De Kist – leidt je als gids door de middag heen. Mooi en aansprekend daarbij: visualisaties waarbij je je kunt voorstellen hoe hard de dreunen van de Vuurwerkramp in werkelijkheid waren.
Kinderen van de Vuurwerkramp nu dertigers
De EO besteedt niet alleen vandaag aandacht aan de Vuurwerkramp. Er loopt ook een vierdelige serie De Vuurwerkramp, met onder meer Joes Brauers, Katrien van Beurden, Thomas Acda en Peter Blok. Metro schreef er al over.
De kinderen van de Vuurwerkramp die in de docu vertellen – en zich dingen haarscherp kunnen herinneren – zijn Aniek (toen 9), Eline (8), Cihan (13), Marlijn (13), Caner (8), Chantal (9) en Michiel (7). In Roombeek speelden de dertigers van nu op straat, daar waar hun ouders buiten op de stoep met buren een biertje dronken. De straten roken naar hop, door de bierbrouwerij in de wijk. Naast de brouwerij stond een vuurwerkopslag van S.E. Fireworks, het pand dat de lucht in ging. Naast de bier- en brandlucht en rook, was er plots ook siervuurwerk te zien. „En opeens gillende keukenmeiden”, zegt een van de kids van een kwart eeuw geleden. Burgemeester Jan Mans van Enschede stond ondertussen een vijvertje in zijn tuin aan te leggen. Die had nog geen idee.
Brandje kijken, voor de vuurwerkramp
Voor de kinderen van de Vuurwerkramp voelde het gebeuren in hun wijk eerst vooral als ‘gewoon naar een brandje kijken’. „Dit kan weleens leuk worden”, zegt de één. Een van de meisjes van toen voelde toch al snel de opwinding op straat: „Alsof ik op Sinterklaas stond te wachten.”
Kefah Allush vond het pijnlijk, maar ook minstens zo belangrijk om de geschiedenis van de Vuurwerkramp te vertellen. „Samen met hen die het hebben meegemaakt. Als geboren Palestijn weet ik wat pijn, verdriet, destructie en explosies met mensenlevens kunnen doen.”
Geknal in de lucht werd steeds zwaarder geraas
De aandacht van de kinderen verflauwde op straat ook snel. „Ik vroeg me af wanneer we weer zouden gaan knikkeren ofzo”, herinnert één van dames zich. Maar ja, het geknal in de lucht werd een steeds harder wordend geraas. Brandweermannen begonnen vol stress te rennen, grote armgebaren makend van ‘wegwezen!’. Sommige kinderen werden een steegje in geduwd, de een door haar moeder, de ander „door een onbekende man die ik nog altijd dankbaar ben”.
En toen: de eerste ongelooflijke klap. Een meisje van toen schreeuwde het met een vriendin uit van angst: „We gilden hard, maar het lawaai was zo enorm dat ik mezelf niet kon horen gillen.” De tweede dreun? Die was nog veel heftiger. Zo heftig, dat Roombeek niet meer bestond.
Aantal blikken uit 5: 3,5
De middag van 2000 kun je vanavond (13 mei) om 22.35 uur zien bij de EO op NPO 2. Streamen via NPO Start is al mogelijk.
Ben je benieuwd naar meer (goed gelezen) afleveringen van Blik op de Buis? Lees dan:
- Uitstekende serie over de (enge) wereld van Big Pharma: Elixer.
- Ook goed van eigen bodem: F*ckulteit, over seksueel overschrijdend gedrag aan een universiteit.
- Een grappige tv-serie is juist Haantjes, die je kunt zien op Netflix.
- Arian en Marieke verloren beide kinderen aan kanker, maar waren dit jaar Prins Carnaval en Prinses.
- Zes jongeren, toen tieners, stellen jarenlang onterecht te hebben vast gezeten voor wat in Nederland bekend werd als de beruchte Restaurantmoord.
- Als je vader of moeder in de gevangenis zit: een interessante docureeks Kind van een Gedetineerde.