‘Ik voelde een onuitgesproken druk om te glimlachen’

Tijdens een vergadering in haar kantoor in de Keniaanse hoofdstad, Nairobi, werd de 24-jarige geloof plotseling nerveus-terughoudend om als moeilijk te worden ervaren in een deel van de wereld die niet van eigenzinnige jonge vrouwen houdt.

Het was aangenaam genoeg begonnen. Geloof, wiens naam is veranderd om haar identiteit te beschermen, had plichtsgetrouw gelachen om de slechte grappen gemaakt door haar bazen.

Maar toen deed een senior collega een suggestie dat ze voelde dat ze niet praktisch zou werken. Maar voordat geloof haar mening kon uiten, noemde haar collega haar naam.

“En geloof is het met mij eens!” De anderen in de vergaderruimte draaiden zich om naar haar toe terwijl haar collega eraan toevoegde: “Je bent het ermee eens, nietwaar?”

Faith was het niet eens, maar voelde onder druk: “Ik wilde niet als moeilijk of humeurig worden beschouwd.

“Ik voelde een onuitgesproken druk om te glimlachen, aangenaam te zijn, om niet storend te zijn,” vertelt ze me.

Op dat moment was ze twee jaar in haar eerste baan bij een gewild bedrijf en een van de eerste vrouwen in de generatie van haar familie die naar de universiteit ging – ze had zoveel meer dat ze wilde bereiken.

“Hoe ga ik vooruit als ik het niet eens ben met collega’s in zo’n junior podium?” vraagt ze.

Geloof is zich ervan bewust dat ze geconfronteerd wordt met wat een Vrouwen op de werkplek 2025 Rapportdie zich richt op India, Nigeria en Kenia, noemt “The Broken Rung”. Dit verwijst naar een belangrijke barrière op de bedrijfsladder die een steile daling van de vertegenwoordiging van vrouwen tussen instap- en managementrollen heeft gezien.

Het managementadviesbureau in mei gepubliceerd door McKinsey, heeft voor het eerst zijn jaarlijkse onderzoek buiten Noord -Amerika uitgebreid en ontdekte dat vrouwen in deze drie grote ontwikkelingslanden aanzienlijk ondervertegenwoordigd blijven in senior leiderschapsposities.

In Kenia vormen vrouwen 50% van de instaprollen in sectoren zoals gezondheidszorg en financiële diensten, maar dat daalt tot slechts 26% op senior niveaus. Het patroon is vergelijkbaar in Nigeria en India.

Faith heeft haar collega in de vergadering niet betwist. Ze glimlachte en zei niets.

Er is nu een term voor haar ervaring – experts noemen het “Likeability Labour”.

“(Dit) is echt een leuke naam voor een ongelooflijk deprimerende realiteit”, zegt Amy Kean, een socioloog en hoofd van het communicatieadviesbureau Good Shout, die de term bedacht.

“Het verwijst naar de constante tweede overwegende, overdenkende, paranoia, vormveranderende en maskerende vrouwen die elke dag doen om op de werkplek leuk te vinden.”

Mevrouw Kean’s UK -gevestigde studie – Shapeshifters: wat we doen om op het werk leuk te vinden – die ook in mei uitkwam, stelt dat 56% van de vrouwen druk voelt om sympathiek te zijn op het werk, vergeleken met slechts 36% van de mannen.

Op basis van een onderzoek onder 1.000 vrouwen in het Verenigd Koninkrijk benadrukt het rapport ook hoe diep ingebakken en ongelijk verdeeld zijn, de last van likeability in professionele omgevingen.

Het beschrijft hoe vrouwen vaak de behoefte voelen om hun spraak te verzachten met behulp van het minimaliseren van taal, zelfs als ze vertrouwen in hun punt.

Veel voorkomende zinnen zijn: “Is dat logisch?” of “Sorry, gewoon snel …”

Dit soort constante zelfbewerking, legt mevrouw Kean uit, kan fungeren als een verdedigingsmechanisme om te voorkomen dat ze als schurend of overdreven assertief worden gezien.

“Hier is ook een klasse -element”, voegt ze eraan toe, in verwijzing naar het VK. “Vrouwen in de arbeidersklasse, die minder gewend zijn om zichzelf te moduleren in verschillende omgevingen, worden er ook van beschuldigd dat ze direct zijn en ook in de bedrijfswereld lijden.”

Voor veel vrouwen die niet gewend zijn om voor zichzelf te pleiten in hun persoonlijke omgevingen, gaan de inzet verder dan het passen of goed geliefd zijn.

“Het is niet zo eenvoudig als populair zijn, het gaat om veilig zijn, gehoord en serieus genomen,” voegt mevrouw Kean eraan toe.

Eerder dit jaar organiseerde ze een top in Londen voor vrouwen die de Likeability Labour -druk voelden, getiteld onwaarschijnlijke vrouw. Meer dan 300 vrouwen kwamen opdagen om hun ervaringen te delen.

De Britse studie is geen uitbijter. Sociologen zeggen dat de druk die vrouwen sympathiek voelen om professioneel vooruit te gaan, een wereldwijde trend is.

Een studie uit 2024 Door het in de VS gevestigde wervingsbureau Textio ondersteunt dit. Bij het analyseren van gegevens van 25.000 personen in 253 organisaties, bleek dat vrouwen veel vaker op persoonlijkheidsgebaseerde feedback kregen en dat 56% van de vrouwen “onwaarschijnlijk” was geëtiketteerd in prestatiebeoordelingen, een kritiek die slechts 16% van de mannen ontving.

Mannen daarentegen hadden vier keer meer kans dan andere geslachten om positief te worden aangeduid als “sympathiek”.

“Vrouwen doen likeability arbeid om een mix van sociale en culturele redenen”, zegt dr. Gladys Nyachieo, een socioloog en senior docent aan de Multimedia University of Kenia.

“Vrouwen zijn over het algemeen gesocialiseerd om zorgverleners te zijn, om te dienen en de behoeften van anderen voor zichzelf te stellen en dit brengt steevast over naar de werkplek”, zegt Dr. Nyachieo.

“Er is een term voor in Kiswahili – ‘Office Mathe’ – of de kantoormoeder.”

De Office Mathe doet extra arbeid om een werkplek te laten functioneren, inclusief het maken van thee, het kopen van snacks en over het algemeen van dienst zijn.

Ik vraag wat hiermee mis is als dat is wat een vrouw wil doen.

“Er is niets mis mee”, zegt Dr. Nyachieo. “Maar u wordt er niet voor betaald. Er wordt nog steeds van u verwacht dat u uw werk doet en mogelijk extra werk.”

Dr. Nyachieo is van mening dat om de arbeidsvoorziening van de likeability aan te pakken, systemische verandering aan de wortel moet plaatsvinden, inclusief het implementeren van beleid dat vrouwen flexibele uren toestaat en mentoren heeft die voor hen pleiten.

Ze begeleidt zelf verschillende jonge vrouwen die net begonnen zijn in Kenia’s personeelsbestand.

“Ik neem het begeleiden van jonge vrouwen zeer serieus”, zegt Dr. Nyachieo. “Ik vertel ze: ‘Als je altijd aangenaam handelt, zul je nergens heen gaan. Je moet voor jezelf onderhandelen’.”

Een van haar mentees is geloof.

“Ze heeft me geleerd om geen druk te voelen om smiley te zijn en altijd aardig te zijn”, zegt Faith.

“Ik werk eraan.”