Land 2 minuten stil voor oorlogsslachtoffers, tientallen keren premier Schoof de rug toe
Koning Willem-Alexander en koningin Máxima leggen een krans tijdens de Nationale Dodenherdenking op de Dam.
Foto: ANP / Remko de Waal
Op veel plekken in Nederland was het om 20.00 uur twee minuten stil voor alle mensen die tijdens of na de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen in oorlogssituaties of vredesoperaties. Bij de Nationale Herdenking op de Dam in Amsterdam zwegen de duizenden aanwezigen, waarna het Wilhelmus klonk.
Daar werden vijf mensen tegengehouden en opgepakt (zie beelden verderop). Vanuit het publiek schreeuwde iemand naar premier Schoof en verschillende mensen keerden hem de rug toe.
2 minuten stil in andere plaatsen
Ook op de Waalsdorpervlakte tussen Den Haag en Wassenaar werden de oorlogsslachtoffers herdacht. In het duingebied zijn in de Tweede Wereldoorlog meer dan 250 verzetsmensen gefusilleerd.
De Nationale Militaire Dodenherdenking was zoals ieder jaar op het Militair Ereveld Grebbeberg in Rhenen. Staatssecretaris Gijs Tuinman van Defensie en prins Pieter-Christiaan waren daarbij en 2 minuten stil. Pieter van Vollenhoven zou ook aanwezig zijn, maar de 86-jarige vader van Pieter-Christiaan liet verstek gaan om zich te kunnen richten op het bijwonen van Bevrijdingsdag maandag in Wageningen.
Twee mensen voor de Dam gestopt
De politie heeft twee mensen die een keffiyeh droegen, een sjaal die vaak wordt gedragen door pro-Palestijnse activisten, tegengehouden op het Rokin, op de hoek van de Dam. Dat zag een ANP-verslaggever. De mannen leken het plein niet op te mogen, maar staan nu op een afstandje naar de dodenherdenking te kijken.
Een van de mannen zegt tegen de ANP-verslaggever dat een agent tegen hem zei dat ze bang zijn dat hij iets zou roepen of doen. De politieagenten bij de Dam wilden niet reageren op vragen van de verslaggever.
In totaal zijn vijf mensen opgepakt. Dit meldt een woordvoerder van de politie. Twee van hen zijn opgepakt voor het verstoren van de dodenherdenking. Zij zouden leuzen hebben geroepen en vlaggen bij zich hebben. De politie wil niet zeggen om wat voor leuzen het ging. De teksten zouden zijn geroepen tijdens het Wilhelmus, vlak na de twee minuten stilte. Op beelden op sociale media is te zien hoe een vrouw wordt opgepakt die Free Palestine roept.
Een persoon werd opgepakt voor openbare dronkenschap, een ander omdat hij of zij geen identificatie bij zich had, en weer een ander omdat hij of zij een gebiedsverbod had.
De Telegraaf heeft beelden gepubliceerd:
2 minuten stil op honderden plekken
In totaal waren er vanavond enkele honderden herdenkingen of stille tochten om de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog te herdenken. Zo werd ook bij het Homomonument in Amsterdam en het Internationaal Homomonument in Den Haag om 20.00 uur twee minuten stilte in acht genomen. In Amsterdam waren daar naar schatting enkele honderden mensen bij. In Den Haag werd tijdens de herdenking stilgestaan bij de Haagse roze verzetsvrouwen Ru Paré en Do Versteegh, die in de Tweede Wereldoorlog het leven van 52 Joodse kinderen redden.
Schreeuw naar Schoof
Enkele tientallen mensen hebben premier Dick Schoof de rug toegekeerd toen hij zijn toespraak hield nadat alle bezoeker 2 minuten stil waren geweest. Eén persoon schreeuwde volgens een ANP-verslaggever „schande, bloed aan je handen!”
Ook toen PVV’er en Tweede Kamervoorzitter Martin Bosma vlak daarna een krans legde, draaiden zij zich om. Activist Frank van der Linde had hiertoe opgeroepen, omdat hij vindt dat de dodenherdenking niet gekaapt mag worden „door extreemrechts die medeplichtig is aan de genocide in Gaza”.
Nog maar 5 procent van de Nederlanders maakte de bevrijding mee
Zoveel Nederlandse kampbewakers werkten voor de nazi’s in moordfabriek Auschwitz