Economie

Na handelsakkoord tussen de EU en VS is de vraag: wie betaalt de rekening?

NOS Nieuws

Na maandenlange onderhandelingen zijn de Verenigde Staten en de Europese Unie eruit: er ligt een voorlopig handelsakkoord over de importheffingen die moeten worden betaald. Gisteravond schudden de Amerikaanse president Trump en voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen elkaar de hand. Vijf vragen over wat dit akkoord gaat betekenen.

Wat is er precies afgesproken?

De details van het akkoord zijn nog niet uitgewerkt, dus we weten voorlopig alleen de grote lijnen. Daarin staat dat er op goederen die vanuit de Europese Unie richting de VS worden verscheept, straks 15 procent belasting zit. Sinds april geldt er al een heffing van 10 procent. Daar komt dus nog 5 procent bij op alle producten die vanuit de EU komen, met voorlopig een paar uitzonderingen.

Zoals producten uit de farmaceutische industrie, bijvoorbeeld medicijnen. Daarvan is nog niet bekend of er heffingen op komen, en zo ja, hoe hoog die zullen zijn. Dat geldt ook voor machines die computerchips maken, iets waar het Nederlandse ASML een grote speler in is.

Er is één sector die last heeft van een nog hoger tarief: sinds juni moeten Amerikaanse bedrijven die Europees staal en aluminium binnenhalen daarover 50 procent extra belasting betalen. Dat moeten ze al en dat gaat dus niet veranderen. Het Verenigd Koninkrijk sloot eerder een deal met Trump waarbij staal werd ontzien.

“Ik vind het een slechte deal”, zegt Theo Henrar, voorzitter van de branche voor de technologische industrie. “De heer Trump gedraagt zich als een bully op een schoolplein. Daar moet je nooit aan toegeven.” Het is nog niet zeker wanneer het handelsakkoord ingaat, maar er wordt vanuit gegaan dat dat deze vrijdag is, 1 augustus.

In deze video leggen we uit hoe importheffingen werken:

De voor- en nadelen van importheffingen

Wie betaalt de rekening?

“Grote verliezer is de Amerikaanse consument en het bedrijfsleven, die gaan dit betalen”, zegt Steven Brakman, hoogleraar internationale handel aan de Rijksuniversiteit Groningen. Amerikaanse bedrijven die spullen halen uit Europa betalen in de basis de importheffingen. Die berekenen de extra kosten weer door aan hun klanten in de Verenigde Staten.

Europese bedrijven die een concurrent in de VS hebben voor hun product, zouden wel een deel mee kunnen gaan betalen aan de heffing. Anders lopen zij risico om hun Amerikaanse klant te verliezen, denkt Martijn Schippers, douanespecialist bij accountantskantoor EY en de Erasmus Universiteit. “Als dat niet zo is en het is een uniek Europees product, dan wordt de prijs gewoon aan de Amerikaanse klant doorberekend.”

En deze producten niet importeren uit Europa, maar hiervoor een eigen industrie opzetten in de VS, zal volgens hem jaren duren.

Is er een ‘winnaar’?

Dat hangt ervan af hoe je kijkt naar de situatie. Vóór 2 april zaten er op de meeste Europese producten weinig of geen Amerikaanse importheffingen; dat is straks 15 procent.

In dat opzicht is de Europese Unie een verliezer, zegt Steven Brakman. Maar de Amerikaanse president dreigde eerder met veel hogere importheffingen. “Ten opzichte van de dreiging van 50 en 30 procent valt het mee.” Dat dat extreme dreigement niet is uitgevoerd, is winst voor de EU.

Wat als Trump volgende week slecht slaapt en besluit om de heffing ineens te verhogen naar 30 procent?

Steven Brakman, hoogleraar internationale handel

Volgens de hoogleraar internationale handel is ook Amerika op een bepaalde manier een verliezer. De VS was lange tijd economische alleenheerser en met dit beleid van Trump wordt die status aangetast. Landen keken al naar andere handelspartners en zetten daar nu meer vaart achter.

“De Amerikaanse economie draait nu nog wel goed, maar het is de verwachting dat bijvoorbeeld de inflatie gaat toenemen”, zegt Brakman. Dat betekent dat het dagelijks leven voor de normale Amerikaan duurder wordt. Douanespecialist Schippers zegt dat nog moet blijken wie de winnaar is. “Het is afwachten wie uiteindelijk de rekening betaalt.”

Wat gaat de Europese consument hiervan voelen?

Voorlopig waarschijnlijk weinig. De Europese Unie heeft eerder tegenmaatregelen aangekondigd, zoals op Amerikaanse drank en spijkerbroeken. Die gaan voorlopig niet door en dat is economisch gezien een slimme zet, zeggen economen. Anders worden producten uit de VS een stuk duurder voor ons.

Vooral voor het Europese bedrijfsleven zal dit akkoord waarschijnlijk wat rust geven. De afgelopen maanden wisten veel bedrijven niet waar ze aan toe waren, nu is dat voorlopig in ieder geval iets duidelijker. “Tegelijkertijd is het allemaal nog niet uitgekristalliseerd”, zegt Schippers, zoals dus bij farmaceutische producten.

Wat gaat er nu gebeuren?

Het akkoord wordt nu verder uitgewerkt. Volgens hoogleraar Brakman is het belangrijkste dat de EU een deal vastlegt voor langere tijd. “Want wat als Trump volgende week slecht slaapt en besluit om de heffing ineens te verhogen naar 30 procent?”

Ook Schippers zegt dat we moeten wachten tot er een uitgewerkt akkoord is, met in ieder geval een definitieve ingangsdatum. En daarna moeten de afspraken nog worden goedgekeurd door het Europees Parlement en de nationale parlementen.

Related Articles

Back to top button