The Strangers door Ekow Eshun recensie – in de hoofden van buitengewone zwarte mannen | Geschiedenis boeken

IAls er één ding is waar alle historici vrede mee moeten hebben, dan is het dat het moeilijk en vaak onmogelijk is om te weten hoe mensen zich in het verleden voelden. Historische fictie heeft de overhand in zijn vermogen om de complexe maar plausibele emoties en motivaties van historische figuren weer te geven. Door de uitgever gecategoriseerd als creatieve non-fictie, Ekow Eshun’s De Vreemdelingen is vooral een verbeeldingswerk dat zich ergens tussen geschiedenis en fictie bevindt. In lyrisch proza ​​presenteert het de levens van vijf zwarte mannen: Ira Aldridge, 19e-eeuwse acteur en toneelschrijver; Matthew Henson, poolreiziger; Frantz Fanon, psychiater en politiek filosoof; voetballer Justin Fashanu; En Malcolm X. Via hen beweegt het boek zich van het begin van de 19e eeuw naar het einde van de 20e eeuw. Deze mannen verbinden meer dan ras. Eshun selecteert momenten waarop iedereen zich in een of andere vorm van ballingschap bevindt, geografisch en emotioneel ver verwijderd van wat ze ooit wisten, waarbij ze hun plaats in de wereld in twijfel trekken, op de een of andere manier vervreemd van hun vorige leven.

Voor alle vijf is er een lang hoofdstuk waarin wordt verbeeld hoe zij enkele van de belangrijkste momenten van hun leven hebben ervaren. Deze hoofdstukken zijn grotendeels in de tweede persoon geschreven. Zoals Eshun in een notitie van de auteur vermeldt, wil hij het perspectief van elke man bewonen – en ons dat ook toestaan. En het is effectief. Elk hoofdstuk is boeiend, ongeacht hoeveel je al weet. Gefascineerd door New Yorkse theaterproducties wordt Aldridge acteur, maar in Londen wordt hij belachelijk gemaakt door critici die geloven dat alleen blanke acteurs (in blackface) de rol van Othello echt kunnen vertolken. Maar buiten de hoofdstad wordt Aldridge geprezen. Vanaf 1891 reist Henson bijna twintig jaar lang samen met de Amerikaanse marineofficier Robert Peary op een lange zoektocht om de noordpool te bereiken. De relatie tussen Henson en Peary, die allebei vergelijkbaar zijn in hun weigering zich te laten verslaan door het Arctische klimaat, krijgt de kwaliteiten van een psychodrama. Volgens Eshun kan Peary nooit accepteren wat Henson weet: de commandant overleefde deze reizen alleen dankzij Hensons deskundige steun en de formidabele kennis van hun Inuit-gidsen.

Voor Fanon krijgen we een glimp van zijn ambtstermijn als arts in een psychiatrisch ziekenhuis in Blida, Algerije. Naarmate hij meer cultureel gevoelige therapieën ontwikkelt, gaat hij ook begrijpen dat, in tegenstelling tot wat hem op Martinique was geleerd, Fransen hem nooit als een van hen zouden zien. Al snel helpt hij strijders van het Nationaal Bevrijdingsfront die zijn wijken binnengesmokkeld worden. We ontmoeten Malcolm X in zijn laatste maanden, tijdens zijn reis naar Ghana, maanden na zijn breuk met de Nation of Islam. Ten slotte loopt de veelbelovende voetbalcarrière van Fashanu ten onder onder de onverschilligheid van Brian Clough jegens hem in Nottingham Forest en de verstikkende homofobie van Groot-Brittannië aan het einde van de 20e eeuw.

Degenen die gewend zijn aan meer traditionele geschiedschrijving kunnen in de verleiding komen om na te gaan hoe nauw Eshun zich houdt aan de biografieën en memoires die hij in het dankwoord citeert. Maar als je je te veel concentreert op de kwestie van de ‘waarheid’, mis je zijn punt volledig. De historische gegevens bieden een maar al te beperkt beeld van het zwarte leven, vooral vóór de 20e eeuw. Doordat tot slaaf gemaakte mensen en sommige van hun nakomelingen niet konden lezen en schrijven, konden mensen hun leven niet schriftelijk catalogiseren. Als een staat zwarte mensen niet als volledig menselijk erkende, volgde hij ze ook niet zo nauwkeurig bij naam, en samenlevingen die zich op hun gemak voelden met het uitsluiten van zwarte mensen uit het openbare leven, hielden hun effecten niet zo zorgvuldig in stand. Als we willen benadrukken, zoals Eshun doet, dat de innerlijke levens van zwarte mannen onze volledige aandacht opeisen, moeten we verder gaan dan de diepgaande grenzen van het archief. De auteur gaat misschien verder dan velen in zijn bereidheid om te speculeren, maar veel zwarte geleerden en schrijvers hebben al lang begrepen dat creatieve verbeelding, zowel in romans als in de geschiedenis, een essentiële manier is om eeuwenlang schrijven te bestrijden. Zwarte mensen uit Europese en Amerikaanse samenlevingen. .

Na elk lang hoofdstuk komt een korter essay, waarin Eshun zijn eigen persoonlijke geschiedenis combineert met een eclectische verkenning van de zwarte geschiedenis. In het essay dat volgt op het hoofdstuk van Aldridge beschouwt de auteur bijvoorbeeld de Hereford Mappa Mundi, een middeleeuwse kaart die Afrikaanse en Aziatische groepen beschrijft als “monsterlijke rassen”, die de laatste twintig jaar van de oorlog schetst. David de taille‘s leven voordat hij dood werd aangetroffen in de rivier de Aire in Leeds, en vertelt over de keer dat een journalist hem voor een andere zwarte man aanzag. Deze essays zijn verkennend van aard en lijken in eerste instantie op vrije associatie, en alleen al daarom zijn ze spannend. Toch is hun cumulatieve effect nog groter. Tegen het einde is het duidelijk dat Eshun ons tijdelijke toegang heeft verleend tot zijn eigen innerlijke gedachten, in overeenstemming met zijn aanmoediging om, door het verhaal van elke man, ‘het zwarte interieur’ te eren, een zin die hij ontleend heeft aan de zwarte Amerikaanse dichter Elisabeth Alexander. Het is een genereus geschenk.

Christienna Fryar’s Entangled Lands: A Caribbean History of Britain wordt volgend jaar uitgegeven door Allen Lane