Vogelmelk dankt zijn naam aan vogelpoepjes

1 minute read

Mijn vroegere tuin huisvestte vrij veel vogelmelk. Prachtig vind ik die bloemen: witte zespuntige sterren van een centimeter of vijf in doorsnee. Ik dacht altijd dat het een soort lelies waren, maar nee, het zijn familieleden van de asperge. De bloemen zien er alleen maar lelieachtig uit. Vogelmelk wordt in Frankrijk ook wel als asperges geserveerd en gegeten.

Ik weet in een bos bij Groningen een open plek, die in april en mei wit kleurt van het vogelmelk, schitterend. Waarschijnlijk zijn dat uit tuinen verwilderde planten, maar misschien zijn ze ook wel echt wild, wie zal het zeggen.

Er kan zaad overwaaien, maar in Nederland vermenigvuldigt vogelmelk zich ongeslachtelijk, via bollen. Bollen leggen geen grote afstanden af. Ik denk dat iemand ooit wat tuinafval in dat bos heeft gedumpt, in dit geval met het feestelijke resultaat van een vogelmelkerij.

Heb ik de vroege variant?

Vogelmelk sluit zich als de avond valt en opent zich in de morgen, mits het redelijk weer is. Bij donker en slecht weer blijven de bloemen overdag dicht. Dan lijken ze groenig, omdat de bloembladen aan de buiten- of onderkant groen zijn. Groen met een wit zoompje dan wel, ook prachtig.

Ik zoek een verklaring voor de naam. Er zal wel iets melkachtigs uit de stengel druipen als je die breekt, maar ik ga van de twee vogelmelken in onze huidige tuin niet de helft breken om dat te controleren. Op internet praten tientallen wijsneuzen elkaar na: vogelmelk komt van de officiële naam in tot wetenschapslatijn verbasterd Grieks: Ornithogalum. Ornitho betekent vogel en galo melk. Ja dûh, maar waarom dan?

Op de Britse Wikipedia lees ik dat galo aan de witte kleur van de bloemen te danken is, en vogel aan de gelijkenis van de bloemen met vogelpoepjes. Dat zie ik er volstrekt niet in, maar de mensen zien de raarste dingen, dus het kan de verklaring zijn. De Engelse naam is overigens niet birdmilk, maar star of Bethlehem.

Volgens de boeken bloeit vogelmelk van mei tot juni, maar in mijn tuin gaan ze buiten hun boekje en bloei(d)en ze van april tot mei. Heb ik een vroege variant of zou het klimaat veranderen?