waar zijn de vrolijke kleuren gebleven?

• Jeroen Schutijser

  verslaggever Economie

Lichtgrijs, donkergrijs, vuilnisbakkengrijs, chocoladebruin, goudbruin, crème, zwart in allerlei tinten: wie goed naar de auto’s op de Nederlandse wegen kijkt, ziet weinig kleur. Grijzigheid voert de boventoon, lijkt het.

Cijfers van het CBS leren dat die indruk ook klopt. Om een paar voorbeelden te noemen: in 2000 reden er in ons land 1,1 miljoen grijze auto’s rond, nu zijn dat er 3,1 miljoen. Aan het begin van deze eeuw telde ons land bijna 600.000 zwarte bolides, nu zijn dat er bijna vier keer zoveel: 2,2 miljoen.

Met een wagenpark van ruim 9 miljoen auto’s betekent dat dus dat het merendeel inmiddels grijs of zwart is. In 2000 was het wagenpark 6,3 miljoen auto’s groot, waarvan toen nog geen kwart zwart of grijs was.

En wie oude beelden bestudeert van bijvoorbeeld het Polygoonjournaal uit de jaren 70 en 80, ziet veel meer rood, blauw en zelfs de toen modieuze kleur oranje op de snelwegen.

Leasemaatschappijen bepalen voor een groot deel de kleur van het Nederlandse wagenpark. Zij schaffen jaarlijks honderdduizenden nieuwe auto’s aan en die komen op een bepaald moment ook weer als tweedehands op de markt.

Willemijne de Wit van leasemaatschappij Athlon Nederland heeft wel een verklaring voor die grijzigheid. “Het is een beetje saai ja. De leaserijder bepaalt natuurlijk de kleur. Bij onze zakelijke klanten zien we dat neutrale kleuren het meest worden gekozen. Veilige kleuren. Dat zijn dus zwart, grijs, blauw en wit”, zegt ze. “Werkgevers hebben daar ook een rol in. Die willen een zakelijke, representatieve auto. Maar ik vraag me af: is een rode auto dan niet zakelijk en representatief?”

De Wit zegt ook dat werkgevers een gangbare kleur makkelijk vinden, zodat ze de auto makkelijk kunnen doorschuiven naar iemand anders. “Stel, ze zitten met een gele auto waar niemand anders in wil rijden… dat is wel een probleem dan.”

Andere gehoorde argumenten: vuil is op een grijze auto bijna niet te zien en ook de restwaarde speelt soms een rol. Iemand kan een paarse of kanariegele auto hartstikke mooi vinden, maar misschien raak je die na vier of vijf jaar aan de straatstenen niet meer kwijt. Onverkoopbaar dus.

Milou Ket uit Purmerend, stylist-ontwerper met kleur als expertise, heeft het over kuddementaliteit. “Het is een beetje deprimerend hoor. Iedereen wil op elkaar lijken. Niemand durft met zijn hoofd boven het maaiveld uit te komen. En dan kiezen we blijkbaar voor grijs, terwijl kleur mensen zo gelukkig maakt, blijkt ook uit onderzoek. Wie een mooie, kleurige bos bloemen ontvangt, voelt zich gewoon prettiger.”

Ze denkt wel dat er heel voorzichtig verandering op komst is. “Vooral bij de kleinere auto’s, daar durft men toch wat meer. Rood zie ik veel, fel blauw, veel nuances groen.” Volgens Ket zie je die overgang naar warmere kleuren ook in het interieur van huishoudens. “We zien zoveel narigheid om ons heen, in onze eigen omgeving willen we graag dat het gezellig is en vriendelijk. Een warme omgeving.”

Fiat nam in de zomer van 2023 het radicale besluit om te stoppen met de productie van grijze auto’s. Door zijn modellen meer kleur te geven, wil het merk zijn Italiaanse roots benadrukken met kleuren geïnspireerd door zon, zee, strand en lucht.

Met veel bombarie nam topman Olivier François van Fiat toen – zittend achter het stuur van een nieuwe Fiat 600e – een duik in een oranje kleurenbad. “Italië is vreugde, optimisme, liefde, passie, het leven. Wat heeft grijs daarmee te maken? Helemaal niets”, aldus François. Hij gruwelt van fabrikanten die massaal Duits grijs, Japans grijs en Frans grijs op de markt brengen: “Dat is een veilige keuze die altijd verkoopt. Daar willen wij dus van af.”

En dan nog een broodjeaapverhaal: dat je meer premie betaalt als je een zwarte auto hebt. De waarheid: de kleur is niet van invloed op de verzekeringspremie. Volgens het Verbond van Verzekeraars is het ook niet bewezen “dat een auto met een felle kleur minder vaak is betrokken bij een ongeluk.”

Ook de SWOV, het instituut voor wetenschappelijk onderzoek van de verkeersveiligheid, kent geen onderzoek in ons land dat wijst op een hoger ongevalsrisico vanwege de kleur van een auto.