wat is waar en wat niet?

Met het aankomende snikhete weer en de brandende zon, is het zeker verstandig om af en toe zonnebrandcrème te smeren. Maar je hoort tegenwoordig allerlei meningen over hoe vaak, wanneer en welke zonnebrandcrème je moet gebruiken. Soms wordt het er echt niet makkelijker op.

Daarom een beetje duidelijkheid over wat nu echt belangrijk is: wat klopt er van al die meningen over zonnebrandcrème, en wat niet? Met zoveel verschillende claims, zoals het feit dat je juist huidkanker zou krijgen door zonnebrandcrème bijvoorbeeld, kan er nogal wat verwarring ontstaan. Nogmaals ter bevestiging: volgens experts is dat niet waar. Hier een overzicht van andere veelgehoorde feiten en fabels, zodat je voorbereid de zon in kunt gaan.

Fabels en feiten over zonnebrandcrème

Kinderen en volwassenen kunnen niet dezelfde zonnebrandcrème gebruiken

Zonnebrandcrème is verkrijgbaar in allerlei varianten: voor baby’s, kinderen, volwassenen, sporters, noem maar op. Maar heb je echt een speciaal soort voor jezelf nodig? Niet per se. Sterker nog, je zou juist beter af kunnen zijn met een zonnebrandcrème voor kinderen.

Kinderzonnebrand is vaak milder en bevat minder agressieve ingrediënten zoals parfum of alcohol, die je huid kunnen irriteren. Dit maakt het ideaal voor gevoelige huidtypes. Heb je bijvoorbeeld snel last van jeuk, roodheid of eczeem? Dan is een kindervariant vaak een goede keuze.

Een dermatoloog legde dat al eerder in Metro uit: „Zonnebrandcrèmes die speciaal voor baby’s of kinderen zijn ontwikkeld, zijn heel mild en bevatten geen bekende huidirriterende stoffen.” Een kinderzonnebrand kan niet alleen zachter zijn voor je huid, maar is ook beter voor je portemonnee.

Zonnebrand kan over de datum gaan

Ja, ook zonnebrand heeft een houdbaarheidsdatum, zegt het Rode Kruis. Hoewel het vaak niet zo duidelijk te zien is, kan zonnebrand na verloop van tijd minder effectief worden. De werkzame stoffen in zonnebrand, zoals de uv-filters, kunnen hun kracht namelijk verliezen.

Als je er helemaal zeker van wilt zijn, check dan je zonnebrand. Zonnebrandcrème blijft ongeveer twee jaar houdbaar als de verpakking nog niet geopend is. Daarna kun je de crème vaak nog 12 maanden gebruiken. Dit staat op de verpakking aangegeven met een icoon van een open potje en het aantal maanden. Dan moet je dus wel onthouden wanneer de fles geopend is.

Toch geeft dit icoon niet precies aan hoe lang de bescherming tegen de zon effectief blijft. De beschermingsfactor (spf) neemt af naarmate de crème langer open is. Als je normaal gesproken zonder bescherming binnen 10 minuten verbrandt, zou je met spf 15 ongeveer 150 minuten in de zon kunnen zitten zonder te verbranden. Na een jaar neemt de effectiviteit af, en zou spf 30 na een jaar in feite als spf 15 werken. Ook handig: ruikt je zonnebrand vreemd, mengt het niet goed meer na schudden, of heeft de crème een rare kleur? Dan is de crème waarschijnlijk niet meer goed.

Je kunt beter factor 30 gebruiken dan factor 50

Bij het kiezen van zonnebrandcrème wordt vaak gekeken naar de factor, maar is het verschil tussen bijvoorbeeld spf 30 en 50 echt zo groot? Volgens verschillende onderzoeken is dat minimaal. Maar: hoe hoger de factor, hoe langer je beschermd bent tegen uv-licht. Dermatoloog Marlies Wakkee van het Erasmus MC legt uit dat spf 30 97 procent bescherming biedt en spf 50 98 procent.

Toch raadt dermatoloog Wakkee over het algemeen spf 30 aan, net als veel collega-dermatologen. Maar: voor mensen met een huidziekte of eerder huidkanker hebben gehad, kan spf 50 een betere keuze zijn. Voor mensen met een donkere huidskleur is spf 15 vaak al voldoende, aangezien een donkere huid van nature meer bescherming geeft door het hogere pigmentgehalte. Toch blijft het advies om ook dan zonnebrand te gebruiken, en het liefst ‘pindakaas-dikte’, benadrukt Wakkee in Radar.

Factor 50 heeft de reputatie beter te werken, maar dat is niet altijd het geval. Dermatoloog Wakkee legt uit dat een hogere factor soms een ‘schijnveiligheid’ biedt. „Mensen die factor 50 gebruiken, smeren zich vaak minder regelmatig in of vergeten andere ‘maatregelen’, zoals kleding of schaduw. Het is dus belangrijker om regelmatig te smeren dan alleen te letten op de factor. Of je nu factor 30 of 50 gebruikt.”

Een dure zonnebrand is beter

Klinkt logisch: een duurder product heeft een betere werking. Toch is dat niet altijd zo. De prijzen voor zonnebrandcrème variëren namelijk ook nogal; je kunt 8 euro betalen voor een fles, maar ook 60 euro. Maar werkt die dure dan echt beter? De prijs wordt deels bepaald door de beschermfactor: Hoe hoger de factor, hoe meer beschermende filters erin zitten, die duurder zijn, waardoor de prijs stijgt. Daarom is een zonnebrand met factor 50 vaak aanzienlijk duurder dan eentje met factor 15.

Toch kunnen flesjes met dezelfde spf in prijs verschillen. Het verschil zit ‘m vaak in de ‘extra’s’: de textuur, geur, gebruiksvriendelijkheid en verpakking. Maar in feite biedt een goedkopere zonnebrandcrème met dezelfde factor en uv-filters dezelfde bescherming als een duurdere variant.

„Als je denkt: ik koop een dure fles, dan ben ik goed bezig, maar je smeert vervolgens heel zuinig, dan kun je beter een goedkope halen die je wel dik smeert.” De hoeveelheid crème die je aanbrengt is daarom echt belangrijk. „Als mensen zich te dun insmeren, is de kans op verbranden groot en het risico op huidkanker op latere leeftijd ook”, zegt Wakkee.

Zonnebrand is niet nodig als je al bruin bent

„Als je al bruin bent, hoef je geen zonnebrandcrème meer te gebruiken” of „je wordt niet bruin als je zonnebrandcrème smeert” hoor je wellicht vaak, maar artsen zeggen: niet waar. Je loopt nog steeds risico op verbranding, huidkanker en huidveroudering. Veel mensen met huidkanker hebben juist een zongebruinde huid. Daarom blijft het advies, ook als je bruin wordt: gebruik altijd zonnebrand en zoek regelmatig de schaduw op. Je huid verbrandt wel minder snel, maar je kunt nog steeds verbranden als je je niet insmeert.

Veel mensen denken dat ze niet bruin worden als ze zonnebrand met een hoge spf gebruiken, en zij slaan het smeren liever over voor een sneller kleurtje. Maar dat is een misverstand. De spf bepaalt hoelang je in de zon kunt blijven zonder te verbranden, en beschermt je huid tegen schadelijke uv-straling. Je huid wordt wel bruin, maar verbrandt niet. Door goed te smeren, blijf je dus langer bruin zonder schade. Ook in de schaduw kun je nog steeds uv-stralen opvangen. Onder een parasol ben je dus ook niet volledig beschermd.

Onderzoek: een nachtje slapen helpt je hersenen om knopen door te hakken

Zo misleidt Unilever haar klanten, volgens de Consumentenbond

Reacties