De zachte aria aan het begin van Bach’s “Goldberg” -variaties kunnen er naar binnen kijken, pijnlijk met eenzaamheid. Maar in de handen van de pianist Yunchan Lim, op vrijdag in Carnegie Hall, klonk de muziek snel en helder. In het begin was Lim’s vertolking van de “Goldbergs” leergierig en beleefd, voor een effect dat een beetje leek op een begaafd kind dat een recital gaf.
Slechts 21 en Boyish, Lim zag er zelfs het deel uit op vrijdag, in witte stropdas en staarten-throwback-kleding voor de jonge pianisten van vandaag-alsof ze verkleed spelen in de smoking van zijn vader.
Toen hij aankondigde dat hij zou touren met de ‘Goldbergs’, dacht ik dat het misschien ook een soort verkleeding was. Terwijl het werk, dat bestaat uit de ARIA en 30 variaties op zijn baslijn, momenten van extraverte virtuositeit heeft, meestal vereist het een bovennatuurlijke reserve en concentratie gedurende ongeveer 75 minuten.
Het is meestal niet de provincie van stijgende dynamo’s zoals Lim, die Gestegen beroemd zijn na het winnen van de van Cliburn International Piano Competition in 2022 met een Barnburner Rachmaninoff -concerto. Maar zoals hij heeft getoond opnieuw En opnieuwHoewel hij de techniek heeft om snelheid en kracht te bieden, is zijn ware geschenk voor ingetogen poëzie.
In het begin voelde die poëzie moeilijk te vinden op vrijdag. Tijdens herhalingen van secties in de vroege variaties had de versiering een look-wat-i-did-showiness in plaats van de muzikale lijn te verdiepen. De knapperigheid van de vierde variatie had een zekere stijfheid, en de vijfde werd genomen met zo’n clip dat zijn stroom van hand-kruisende tonen troebel was.
Maar vanaf dat moment waren de snelle variaties opwindend nauwkeurig. Subtiel gebruik van het ondersteunende pedaal hielp Lim de schaduwere harmonieën in de zesde variatie te verkennen. Hij begon onderscheid te maken in herhaald materiaal – zoals, in de 10e variatie, de eerste keer de eerste keer de eerste keer de tweede keer te nemen – om een gevoel van denken dingen te geven, van evolueren.
Dit werd een bach van verhoogde, bijna romantische intensiteit en contrasten. De 11e variatie begon bij het barste gemompel; In het tweede deel van de 13e leek Lim bijna zinnen te stoppen in de midair. De 14e variatie was een uitbarsting voor de lange Andante -canon van de 15e – hier een blootstelling aan de adolescente van pijnlijke emotie – en een zware in plaats van een spoedige 16e.
Lim was nog karaktervoller en nam meer risico’s, in de tweede helft van het werk. In de 19e variatie had zijn spel in de bovenloop van de piano de ongerepte zoetheid van een snowglobe. Zijn 23e vervaagde de beat om pure textuur op te roepen.
In de Grote 25e variatie, zoals in de 13e, trok hij de muziek uit totdat het bijna verloren voelde, maar zijn focus hield de lijn genoeg bij elkaar om spanning op te bouwen zonder te breken. De variaties die daarop volgden, hadden een voelbaar gevoel van vrijlating van die spanning, maar schiepen ook over het hoofd naar de 30e, die werd afgeleverd als volwassen, kalm vreugdevolle zangachtigheid.
Aan het einde van de ‘Goldbergs’ wordt de aria vanaf het begin herhaald, noot voor notitie, na meer dan een uur variaties. Heel zo enigszins langzamer, ooit zo iets meer gesluierd, speelde Lim het als iemand die een lange weg heeft afgelegd en zijn verleden herinnert: verre maar liefdevol, zonder sectie herhaalt deze keer, niet aanhouden.
Op vrijdag nam ik aan dat de toenemende diepte van Lim’s ‘Goldbergs’ tijdens het concert hem misschien zou zijn gevestigd. Maar daarna vroeg ik me af of hij de bedoeling had, of op zijn minst het instinct, om Bach’s reis in het verslag te maken van een jonge man die opgroeide.
In deze context was zijn korte toegift geestig en ook behoorlijk ontroerend: de baslijn van de Aria, geschoren van zijn beroemde melodie, alleen door de linkerhand gespeeld. Dit is het materiaal waaruit de 30 variaties ontkiemd, zowel het begin van alles als het grimmige, eenvoudige einde.
Yunchan Lim
Vrijdag uitgevoerd in Carnegie Hall, Manhattan.
